7. ప్రమాదాలు, విపత్తులు కారణాలు పరిణామాలు నిర్వహణ

Disasters (విపత్తులు అర్ధం, రకాలు)
- (Disaster Management) విధ్వంశం అనగా ? ఏదైనా ఒక సంఘటన వల్ల జరిగే హాని చాలా ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు దానిని
- ప్రకృతి విపత్తులపై రియో డి జనీరో సమ్మేళనం ఎప్పుడు జరిగింది? 1993 (బ్రెజిల్ లో )
- యోఖహమా లో జరిగిన ప్రపంచ ప్రకృతి వైపరీత్యాల నిర్వహణ పై సమ్మేళనం? 1994 (జపాన్ లో)
- విపత్తులను ఎన్ని రకాలుగా వర్గీకరించడం జరిగినది ? 4 (ప్రకృతి వైపరిత్యాలు, పర్యావరణ అత్యవసర పరిస్ధితులు, సంక్లిష్ట అత్యవసర పరిస్ధితులు, పండమిక అత్యవసర పరిస్ధితులు)
- సాంకేతిక / పారిశ్రామిక ప్రమాదాలు, ప్రమాదకర పదార్ధాల ఉత్పత్తి, మానవుల వల్ల కలిగే అటవీ అగ్ని ప్రమాదాలు, రవాణా ప్రమాదాలు ఏ ప్రకృతి విపత్తుల కోవలోకి వస్తాయి? పర్యావరణ అత్యవసర పరిస్ధితులు కోవలోకి
Floods (వరదలు)

- వరదలు, తుఫానులు, భూకంపాలు, సునామీలు ఏ విపత్తుల వర్గం లోకి వస్తాయి? ప్రకృతి వైపరిత్యాలు వర్గం లోకి
- సంక్లిష్ట అత్యవసర పరిస్ధితులు వర్గం లోకి వచ్చే అంశాలు ఏవి? అధికారాన్ని కూల దోయడం , వ్యూహాత్మక సంస్తాపనలపై దాడులు , సంఘర్షణ పరిస్ధితులు , యుద్ధం & దోపిడీ ఉంటాయి
- పాండమిక అత్యవసర పరిస్ధితులు వర్గం లో ఏ అంశాలు ఉంటాయి? ఆరోగ్యాన్ని ప్రభావితం చేసే ఆకస్మిక అంటువ్యాదులు ఉంటాయి
- తరచుగా భారత్ లో జరిగే ప్రమాదాలు ఏవి? కుంభ వృష్టి, ఆకస్మిక వరదలు
- కుంభ వృష్టి అనగా? అనుకోని ఆకస్మిక వర్షపాతం (కొన్ని సార్లు 1 గంటలో 5 అంగుళాల వర్షపాతం కురుస్తుంది)
- ఆకస్మిక వరదలు లక్షణం ఏమి? విపరీతంగా కొన్ని రోజులు వర్షం కురుస్తుంది
- నేషనల్ ఫ్లడ్ కమిషన్ భారత్ లో ఎన్ని హెక్టార్ల భూమిని వరద ప్రమాద భూమిగా గుర్తించింది? 40 మిలియన్ హెక్టార్ల భూమిని
- భారత్ లో అధిక వర్షం గల రాష్ట్రాలు ఏవి? అస్సాం, ప బెంగాల్, బీహార్
- ప్రపంచం లో అతిపెద్ద నది ద్వీపం ఏది ? మజూలి ద్వీపం (అస్సాం లో )
- వరదలను ఏవిధంగా నియంత్రించ వచ్చు? ముంపు ప్రాంతాలకు చెక్ డాం లు నిర్మించడం, చెట్లు పెంచడం, నది ఎగువ పరివాహక ప్రాంతాలలో నిర్మాణాలు జరగకుండా చూడడం ద్వారా
Drought (కరువు)

- కరువు అనగా? దీర్ఘ కాలం లో ఒక ప్రాంతం లో నీటి కొరత ఏర్పడడాన్ని
- కరువుకు దారి తీసే పరిస్థితులు ఏవి? జలాశయాల నుండి నీరు అధికంగా ఆవిరి అవడం, అధిక నీటి వినియోగం, భూ గర్భ జలాలు పడిపోవడం
కరువు రకాలు
- థారన్ వైట్ కరువును ఎన్ని ప్రాంతాలు గా వర్గీకరించాడు? 3 (శాశ్వత కరువు ప్రాంతం, ఋతుపవన ఆధారిత కరువు, నిరంతర కరువు)
- శాశ్వత కరువు ప్రాంతం అనగా ? శాశ్వతంగా పొడిగా శుష్క ఎడారిగా ఉండే ప్రాంత౦
- శాశ్వత కరువు ప్రాంతం లో పెరిగే వృక్ష సంపద ఏది? కాక్టస్, ముళ్ళ పొదలు, జేరోఫైట్స్
- ఋతుపవన ఆధారిత కరువు ఎక్కడ సంభవిస్తుంది? వర్షపు పొడి వాతావరణం అని స్పష్టంగా నిర్వహించబడిన ప్రాంతాలలో సంభవిస్తుంది (వర్శాదార ప్రాంతాలలో సంభవిస్తుంది)
- నిరంతర కరువు ఏ ప్రాంతాలలో సంభవిస్తుంది? తేమ ఉప తేమ ప్రాంతాలలో సంభవిస్తుంది (వర్షం రాణి తక్కువగా నమోదు అయ్యే ప్రాంతం వల్ల)
- వర్షపాతం కురిసే విధానం బట్టి కరువు ఎన్ని రకాలు? 3 (సాధారణ కరువు, మాధ్యమిక కరువు, తీవ్ర కరువు)
- సాధారణ కరువు అనగా? వర్షపాతం సాధారణం కంటే 11-25% తక్కువ ఉండడం
- మాధ్యమిక కరువు అనగా ? వర్షపాతం సాధారణం కంటే 26-5౦% తక్కువ ఉండడం
- తీవ్ర కరువు అనగా? వర్షపాతం సాధారణం కంటే 5౦% తక్కువ ఉండడం
- జల సంభంద కరువు అనగా? జల వనరులు ఎండిపోయి భూ గర్భ జలాలు అంతరించి పోవడం
- వ్యవసాయ కరువు ఎప్పుడు ఏర్పడుతుంది? అతి తక్కువ వర్షాభావ పరిస్థితులలో ఏర్పడుతుంది (ఈ సమయం లో నేలలో దీర్ఘకాలిక తేమ శాతం పడిపోతుంది)
- వ్యవసాయ కరువు భూమిని ఏ విధంగా నిర్ణయిస్తారు? ౩౦% భూభాగం కంటే తక్కువగా పంటభూమి ఉన్న ప్రదేశాన్ని
- మీడియం ఆధారంగా కరువును ఎన్ని వర్గాలు గా విభజించారు? 4 (నేల కరువు, వాతావరణ కరువు, జల కరువు, పర్యావరణ కరువు)
- నేల కరువు అనగా? నేల తేమ క్షీణించి పంట యొక్క బష్పిభావన స్థాయి పడిపోవడం
- వాతావరణ కరువు ఎలా ఏర్పడుతుంది? తక్కువ తేమ పొడి గాలులు కారణంగా ఏర్పడుతుంది (కొన్ని సార్లు వర్షం తేమసరఫరా ఉన్నప్పుడు కూడా సంభవిస్తుంది)
- జల కరువు అనగా? ఒక ప్రదేశం లోని కుంటలు చెరువులు కాలువలు భూగర్భాజలం నిల్వలు పడిపోవడం నీరు ఆవిరయ్యే స్థాయికన్నా తగ్గడాన్ని జల కరువు గా పేర్కొంటారు
- పర్యావరణ కరువుఎలా ఏర్పడుతుంది? సహజ వాతావరణ వ్యవస్థ ఉత్పాదకత విఫలమైనపుడు
కరువు పీడిత ప్రాంతాలు
- భారత్ లో కరువు పీడిత ప్రాంతాలును తీవ్రత ఆధారంగా ఎన్ని రకాలుగా వర్గీకరించారు? 3 (అతి తీవ్ర కరువు పీడిత ప్రాంతాలు, తీవ్ర కరువు పీడిత ప్రాంతాలు, సాధారణ కరువు ప్రాంతాలు)
- అతి తీవ్ర కరువు పీడిత ప్రాంతాలుగా వేటిని గుర్తించారు? రాజస్థాన్ లో జై సల్మిర్,బార్మర్ గుజరాత్ లో మరుస్తలి కచ్ ప్రాంతాలు, ఆరావళి ప ప్రాంతాలు
- అతి తీవ్ర కరువు పీడిత ప్రాంతాలు లో వర్షపాతం ఎంత ఉంటుంది? 90 మిమి కంటే తక్కువ
- తీవ్ర కరువు పీడిత ప్రాంతాలుగా వేటిని గుర్తించారు? రాజస్థాన్ తూర్పు ప్రాంతం, మహారాష్ట్ర తూ ప్రాంతం, కర్ణాటక పీటభూమి, జార్ఖండ్ దక్షిణ ప్రాంతం, తమిళనాడు, ఓడిసా,మధ్య ప్రదేశ్, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ప్రాంతాలు
- సాధారణ కరువు ప్రాంతాలు గా వేటిని గుర్తించారు? రాజస్థాన్ హర్యానా లో ఉ.ప్రాంతాలు, కొంకన్ ప్రాంతం మినహా మహారాష్ట్ర ప్రాంతం, కర్ణాటక, తమిళనాడు, జార్ఖండ్, ఉ ప్రదేశ్ లో ద . జిల్లాలు గుజరాత్ ప్రాంతాలు, కోయంబత్తూర్ పీటభూమి
కరువు పరిణామాలు
- కరువు సంభవించి నపుడు ఎన్ని అంశాలు పరిగణన లోకి తీసుకోవాలి? 2 (బాదితులకు సురక్షిత త్రాగునీరు ఏర్పాటు చేయాలి, మందులు పంపిణి చేయాలి)
Earthquakes (భూకంపాలు) Tsunamis (సునామీలు)
భూ కంపాలు

- అన్ని విపత్తులలో Disasters కెల్ల అత్యంత వినశానమైనవి? టెక్టనిక్ మూలానికి చెందిన భూ కంపాలు
- తీవ్ర భూకంపాలు ఏ రాష్ట్రాల్లో సంభవించాయి? గుజరాత్, మహారాష్ట్ర లో
- నేషనల్ ఇన్ స్టిట్యూట్ అఫ్ డిజాస్టర్ మేనేజ్మెంట్ ఏర్పాటు చేసినవారు? నేషనల్ జియోలాజికల్ లేబొరేటరి, భారత జియోలజికల్ సర్వే, వాతావరణ శాఖ, భారత ప్రభుత్వం
- భారత భూ పలకం ఆసియా వైపు సం కి ఎన్ని మిమి నెట్టబడుతుంది? 47 మిమి
- నేషనల్ ఇన్ స్టిట్యూట్ అఫ్ డిజాస్టర్ మేనేజ్మెంట్ ఆధారంగా భారత దేశ భూకంప మండలాలు ఎన్ని? 5 (అత్యధిక నష్టం కలిగించే ప్రాంతాలు, అధిక నష్టం కలిగించే ప్రాంతాలు, సాధారణ నష్టం కలిగించే ప్రాంతాలు, తక్కువ నష్టం కలిగించే ప్రాంతాలు, చాలా తక్కువ నష్టం కలిగించే ప్రాంతాలు)
- నేషనల్ ఇన్ స్టిట్యూట్ అఫ్ డిజాస్టర్ మేనేజ్మెంట్ ప్రకారము అత్యధిక, అధిక నష్టం కలిగించే ప్రాంతాలు ఏవి? ఉత్తర దర్భంగా , అర్రియా, బీహార్ లో నేపాల్ భారత్ సరిహద్దు ప్రాంతం, ఉత్తరాఖండ్, హిమాచల్ ప్రదేశ ప ప్రాంతం, హిమాలయాలలో కాశ్మీర్ ప్రాంతం, ఖచ్ గుజరాత్ ప్రాంతం
- UNO ప్రపంచ బ్యాంకు ప్రకారం 2050 కి ఎంత మంది ప్రజలు తుఫానులు భూకంపాలను ఎదుర్కోనున్నారు? 200 మిలియన్స్ ప్రజలు
- భారతదేశ భూకంప జోన్ లలో జోన్ 1 లో ఏ ప్రాంతాలను చేర్చారు? ఏ ప్రాంతాన్ని కేటాయించే లేదు
- తక్కువ భూకంపం తో సంబంధం కలిగి ఉన్న జోన్ ఏది ? 2వ జోన్ (msk VI తక్కువ నష్టం జరిగే జోన్)
- ప్రమాద బరిత జోన్ గా ఏ జోన్ ను పేర్కొంటారు? జోన్ 3 (msk VII కి చెందినది)
- జోన్ నెంబర్ 3 IS కోడ్ ఎంత? 7.8
- అధిక ప్రమాద బరిత జోన్ గా ఏ జోన్ ను పిలుస్తారు? 4 నెంబర్ జోన్ ను
- 4 నెంబర్ జోన్ లో గల ప్రాంతాలు ఏవి? జమ్మూ కాశ్మీర్, హిమాచల్ ప్రదేశ్, ఉత్తరాఖండ్, సిక్కిం, గంగా సింధు మైదానాలు, బీహార్ లో రక్సాల్ ప్రాంతం, భారత్ నేపాల్ సరిహద్దు
- Msk VIII కి చెందినా ప్రాంతాలు ఏ జోన్ లో ఉన్నాయి? 4 నెంబర్ జోన్ లో
- అత్యధిక రిస్క్ జోన్ ప్రాంత౦ గా ఏ జోన్ ను ప్రకటించారు? 5వ నెంబర్ జోన్ ను
- 5వ నెంబర్ జోన్ లో గల ప్రాంతాలు ఏవి? కాశ్మీర్ ప్రాంతం, హిమాలయాలు, బీహార్, ఈ భారత్ రాష్ట్రాలు
- 5వ నెంబర్ జోన్ ఏ స్థాయి భూకంపాలను సూచిస్తుంది? msk స్థాయి IX లేదా ఎక్కువ స్థాయి భూకంపాలు సూచిస్తుంది
- జాతీయ భూకంప అధ్యయన కేంద్రం ఏ శాఖ పరిధిలో గలదు? కేంద్ర ప్రభుత్వ ఎర్త్ సైన్సెస్ మంత్రిత్వ శాఖ వారి నోడల్ ఏజెన్సీ
- జాతీయ భూకంప అధ్యయన కేంద్రం కార్యకలాపాలు? రోజూ 24 గంటలు (24*7) ముందస్తు హెచ్చరికలు, జాతీయ సిస్మోలజి నెట్వర్క్ స్థానిక నెట్వర్క్ ల నిర్వహణ, భూకంప ప్రక్రియలు మోడలింగ్, భూకంప ప్రమాదాలు తీవ్రత సంబందిత అధ్యయనం, భూకంప అనంతరం క్షేత్ర స్థాయి పర్యవేక్షణ, కేంద్ర స్థాయి స్పందన
- MSK పూర్తీ రూపం? మెద్వెదేవ్ స్సోనిహేర్ కార్నిక్ (భూకంపాలను వివరించే స్కేలు)
- MSK ఎన్ని భూకంప జోన్ లను సూచిస్తుంది? 4
- భూకంప సముద్ర తరంగాలుకు గల పేరు ? సునామి
సునామీలు
- సునామీలు ఎక్కువగా ఏ ప్రాంతం లో గుర్తించారు? పసిఫిక్ వలయం చుట్టూ
- సునామీలు వేటి వల్ల సంభవిస్తాయి? భూకంపాలు అగ్నిపర్వత విస్పోటనాల వల్ల సంభవిస్తాయి
- సునామిలకు మరొక పేరు? ఉపరితల నీటి తరంగాలు
- 2004 డిసెంబర్ 26 న సంభవించిన సునామీలో ఎంత మంది మరణించారు? 3 లక్షల మంది
Tropical Cyclones (ఉష్ణమండల తుఫానులు)

- ఉష్ణమండల తుఫానులు ఏ అక్షాంశాల మధ్య ఏర్పడతాయి? ౩౦ డిగ్రీల ఉ ద అక్షాంశాల మధ్య ఏర్పడతాయి
- ఉష్ణమండల తుఫానులు అధిక పీడనం ప్రవణత కలిగి ఎంత ఉంటుంది? 14-17 mb/100 కిమీ
- ఉష్ణ మండల తుఫానులకు ఉదా? సర్జ్
- సర్జ్ లక్షణాలు ఏవి?
- 180 కిమీ వేగం తో గాలులు తీరాన్ని తాకుతాయి
- సముద్ర మట్టం అసహజంగా పెరిగి పోతుంది
- పంటలు మునిగి పోతాయి
- మానవ నిర్మాణాలు దెబ్బతింటాయి
Landslides (కొండచరియలు)
- కొండ చరియలు అనేవి? పెద్ద పెద్ద బండరాళ్ళు (వేగంగా విరిగి పడిపోతాయి)
కొండచరియల ప్రభావిత ప్రాంతాలు
- కొండ చరియలు ప్రభావిత ప్రాంతాలు ఏవి? అత్యధిక అవరోధా మండలం, అధిక అవరోధ మండలం, సాధారణ మధ్యస్థ ప్రభావ మండలం, ఇతర ప్రాంతాలు
- అత్యధిక అవరోధా మండలంనకు ఉదా? హిమాలయాలు, అండమాన్ నికోబార్ దీవులు, పచ్చిమ పర్వత ప్రాంతాలు
- అధిక అవరోధ మండలం నకు ఉదా? హిమాలయ రాష్ట్రాలు, ఈశాన్య ప్రాంతాల రాష్ట్రాలు, అస్సాం మైదానాలు
- సాధారణ మధ్యస్థ ప్రభావ మండలంనకు ఉదా? హిమాచల్ ప్రదేశ్ లో లడక్, స్పితి, ట్రాన్స్ హిమాలయన్ ప్రాంతాలు, తూర్పు కనుమలు, దక్కన్ పీటభూమి ప్రాంతాలు
- కార్బి, అంగ్లోంగ్ జిల్లాలు ఏ రాష్ట్రము లో గలవు? అస్సాం లో
- డార్జిలింగ్ ప్రాంతం గల రాష్ట్రము ? ప. బెంగాల్
కొండచరియల నిర్వహణ తగ్గింపు దశలు

- కొండ చరియలు నిర్వహణ తగ్గింపు లో ఎన్ని దశలు గలవు? 3 (మొదటి దశ, రెండవ దశ, మూడవ దశ)
- కొండ చరియలు నిర్వహణ తగ్గింపు లో మొదటి దశలో గల అంశాలు ఏవి? విపత్తుకు ముందు వైపరీత్యాల దత్తాంశం సమాచారం సృస్తించడం, దుర్భాలత్వం గల జోన్ మ్యాప్ లు తయారు చేయడం, ప్రజల మధ్య అవగాన కల్పించడం
- కొండ చరియలు నిర్వహణ తగ్గింపు లో రెండవ దశలో గల అంశాలు ఏవి? విపత్తుల సమయం లో అత్యవసర ప్రాతిపదికన తరలింపు, పునరావాస సిభిరాల నిర్మాణం, నీరు ఆహరం వస్త్రాలు వైద్య పరికరాల సరఫరా
- కొండ చరియలు నిర్వహణ తగ్గింపు లో మూడవ దశలో గల అంశాలు ఏవి? విపత్తుల అనంతర బాదితులకు పునరావాస చర్యలు చేపట్టడం, భవిష్యత్ వైపరిత్యాలు ఎదుర్కోవడానికి కావాల్సిన సామర్ధ్యం పెంపొందించు కోవడం
- కొండ చరియలులో ఎన్నవ వంతు భూ భాగం వైపరిత్యాలకు గురౌతుంది? 2/౩ వంతు భూభాగం (జనాభా లో సగం మంది వైపరీత్యాలకు గురౌతున్నారు)
విపత్తుల నిర్వహణ కు భారత్ లో తీసుకొన్న సానుకూల చర్యలు
- విపత్తు నిర్వహణ బిల్లు ఏ సంవత్సరం లో ఏర్పాటు చేసారు? 2005 లో
- మన దేశం లో విపత్తుల నిర్వహణకు ఏర్పాటు చేసిన సంస్థ? నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ డిజాస్టర్ మేనేజ్మెంట్ ఏర్పాటు
- విపత్తు అనేది?
- ప్రకృతి / మానవుడు సృష్టించిన కారణాల వల్ల సంభవించే ప్రమాదం
- ప్రమాదం సంభవించడం/ సమాధి అవడం
- పర్యావరణ నష్టం జననష్టం కోలుకోలేని తెరుకోలేని పరిస్ధితులు
for more information visit our website kingsdsc.in